Download
Download
Hemkund Sahib Yatra Information Website
History of Gurdwara Hemkund Sahib
Guru Gobind Singh Ji the Tenth Master in one of his great holy compositions entitled “Bachittar Natak” while giving a hint or pointing out this good site Hemkund Sahib or Hemkunt Sahib:
Ab mae apni katha bakhano.
(Now I narrate my own tale)
Hemkunt parbat hae jahan. Sapat sring sobhit hae tahan.
(Hemkunt Mountain is auspiciously situated among “Sapat Sring”, a mountain-chain of the Himalyas
Tah hum adhik tappasia saadhi.
(At that site I meditated heavily on God in the previous birth)
Tin prabh jab aais muhe dia. Tab ham janam kalloo meh lia.
(When the Almighty allowed me then I took birth in the dark age)
On the basis of the aforesaid holy composition uttered by Guru Sahib and with the Sikh Sangat’s assistance some Gursikhs (the true Sikhs) Sant Sohan Singh ji Tihri wale, Hawaldar Modan Singh ji, Bhai Vir Singh ji etc. started the research work of this holy place Hemkund Sahib. In Samvat Nanakshahi 465-66 (1933-34 A.D.) they on the dint of the Sikh Sangat’s assistance and the Guru’s kind grace were successful in reaching this holy place, Hemkund Sahib or Hemkunt Sahib. Roundabout Samvat Nanakshahi 468 (1936 A.D.) the Sikh Sangat got the Gurdwara Sahib constructed at Hemkund Sahib. The inauguration of the installation of Guru Granth Sahib ji was manifested in Samvat Nanakshahi 469 (August-Sep., 1937 A.D.)
ਦਸਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ, ਸਰਬੰਸ ਦਾਨੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਪੂਰਬਲੇ ਜਨਮ ਦੇ ਤਪ ਅਸਥਾਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਦਾ ਵਰਨਣ ਦਸਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਹਾਨ ਕ੍ਰਿਤ 'ਬਚਿੱਤਰ ਨਾਟਕ' ਵਿਚ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਫੁਰਮਾਉਂਦੇ ਹਨ:
ਅਬ ਮੈ ਅਪਨੀ ਕਥਾ ਬਖਾਨੋ॥...
ਹੇਮ ਕੁੰਟ ਪਰਬਤ ਹੈ ਜਹਾਂ। ਸਪਤ ਸ੍ਰਿੰਗ ਸੋਭਿਤ ਹੈ ਤਹਾਂ॥
ਤਹ ਹਮ ਅਧਿਕ ਤਪੱਸਿਆ ਸਾਧੀ।
ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੀ ਇਸ ਕ੍ਰਿਤ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਦਿਆਂ ਕੁਝ ਗੁਰਸਿੱਖਾਂ (ਸੰਤ ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਜੀ ਟੀਹਰੀ ਵਾਲੇ, ਹਵਾਲਦਾਰ ਮੋਦਨ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਆਦਿ) ਨੇ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ।
ਉਤਰਾਖੰਡ ਸੂਬੇ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਹਰਿਦੁਆਰ ਤੋਂ ਅੰਦਾਜ਼ਨ ੩੨੦ ਕਿ.ਮੀ. ਦੂਰ, ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ ਅੰਦਾਜ਼ਨ ੧੫ ਹਜਾਰ ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੇ ਸਥਿਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ੩੫-੪੦ ਕਿ.ਮੀ. ਦੂਰ, ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪਾਸੇ ਹੇਮਕੁੰਟ ਪਰਬਤ ਮਾਲਾ ਦੀਆਂ ਸੱਤ ਚੋਟੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਚੌਥੇ ਪਾਸੇ ਨੀਲਕੰਠ ਪਰਬਤ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਸਾਲ ਵਿਚ ੪-੫ ਮਹੀਨੇ ਬਰਫ ਨਾਲ ਲੱਦੀਆਂ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨ ਛੂੰਹਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀ ਚੋਟੀਆਂ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਇਸ ਅਸਥਾਨ 'ਤੇ ਭਰ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿਚ ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ੩੦‑੩੫ ਫੁੱਟ ਤੀਕ ਬਰਫ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਸਥਾਨ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਸੰਮਤ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ੪੬੮ (੧੯੩੬ ਈ:) ਵਿਚ ਹੋਈ ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਅਗਸਤ-ਸਤੰਬਰ ੧੯੩੭ ਈ: ਵਿਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰੋਵਰ ਦੀ ਪਰਕਰਮਾ ਅੰਦਾਜ਼ਨ ਸਵਾ ਤੋਂ ਡੇਢ ਕਿ.ਮੀ. ਹੈ, ਸਰੋਵਰ ਦਾ ਜਲ ਸਰੋਤ ਪਹਾੜਾਂ ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੀ ਬਰਫ ਹੈ ਤੇ ਜਲ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ ਹੈ।
When Does Gurdwara Sri Hemkund Sahib Yatra Opens
Gurudwara Hemkund Sahib opens for Darshans from May 25th in routine: Nagar Kirtan from Govind Ghat to Govind Dham will be one or two days before starting yatra and from Govind Dham to Gurudwara Hemkund Sahib.
When Does Gurdwara Sri Hemkund Sahib Yatra Close
Gurudwara Hemkund Sahib closes for Darshans from October 10th in routine
Where is Gurdwara Sri Hemkund Sahib
Hemkund Sahib is a pilgrimage site in Chamoli district, Uttarakhand, India. With a setting of a glacial lake surrounded by seven mountain peaks and each peak is adorned by a Nishan Sahib on its cliff, it is located in the Himalaya Mountains at an elevation of 4632 meters (15,200 ft) as per the Survey of India. It is accessible only by foot from Gobindghat on the Rishikesh-Badrinath highway.
Location of Gurdwara Hemkund Sahib
Important Information about
Gurdwara Sri Hemkunt / Hemkund Sahib
| District | Chamoli |
| Pin Code | 249401 |
| Province | Uttaranchal |
Some Distance between Hemkund Sahib to other Important Cities
| From Gobind Dham | 6 k.m. (afoot) |
| From Gobind Ghat | 19 k.m. (afoot) |
| From Rishikesh | 294 k.m. |
Necessary Material to carry along with you
Rain-coat, First-aid Kit, Wind-Sheeter, Water-Bottle, Sweater, Torch and Cell (at Gobind Dham the supply of electricity is only till 10:00 p.m. So torch is very necessary), Gloves, Neckerchief/Muffler, Cloth-Boots, Scissor, Chappal etc.
